↑ Mục vụ là "Liên quan đến việc bảo vệ, chăm sóc nhu cầu, tăng cường người yếu và điểm yếu, dấn thân khuyến khích, nuôi dưỡng đàn chiên, trích lập dự phòng, che chắn, làm mới, khôi phục, dẫn bằng ví dụ để dẫn người vào việc theo đuổi của họ về sự thánh thiện, an ủi, hướng dẫn".[21] Trong Phúc Âm, hình ảnh Mục Tử thường với ngụ ý ví mục vụ là việc của người chăn chiên coi sóc đàn chiên. Nói chung, mục vụ bao gồm các công việc của giáo hội như việc giáo huấn, phục vụ giáo dân, đào tạo chủng sinh, linh mục, dâng lễ, làm các Bí tích Công giáo (một số do Linh mục làm, riêng Thêm sức và Truyền chức thánh (linh mục, phó tế) do các Giám mục làm), các công việc phục vụ nghi lễ Công giáo...
↑ Vào tháng 4 năm 1999, một nhà lãnh đạo cao cấp của Giáo hội nói với UCA News rằng chính phủ đã phê chuẩn các ứng cử viên cho các vị trí giám mục Qui Nhơn, Long Xuyên. Nguồn tin cũng cho biết, dự kiến chính phủ cũng sẽ chấp thuận một ứng cử viên cho vị trí giám mục Lạng Sơn, mặc dù vị này chỉ được đề xuất vào tháng 3 trong chuyến thăm của phái đoàn Tòa Thánh đến Việt Nam. Việc chấp thuận được bổ nhiệm của cả ba giám mục được xem là kết quả của vòng đàm phán từ ngày 15 đến 19 tháng 3, giữa Tòa Thánh và Chính phủ Việt Nam.[26]
↑ Linh mục Quỳnh không lâu sau đó đã qua đời vào ngày 30 tháng 5 năm 2000.[30], nữ tu Mến, tên thật là Maria Nguyễn Thị Nhân (Nhàn), cũng qua đời vào ngày 18 tháng 5 năm 2004.[31]
↑ Nhà thờ có diện tích 700 m2, bề ngang dài 25 mét và bề dài 20 mét, được xây dựng theo nét văn hóa Á Ðông và theo kiểu đền làng và nhà ngang của dân tộc được tô điểm bằng những hoa văn theo văn hóa dân tộc Tày, Nùng, Dao, phỏng theo những sinh hoạt đời sống của người dân vùng Lạng Sơn.[50]
↑ Và từ đó, ông đã trở thành một trong bốn giáo sĩ cao cấp nhất trong Giáo hội Công giáo Việt Nam đến năm 2010. Ba người khác là Hồng y Gioan Baotixita Phạm Minh Mẫn (Tổng giám mục Tổng giáo phận Thành phố Hồ chí Minh), Tổng giám mục Stêphanô Nguyễn Như Thể (Tổng giám mục Tổng giáo phận Huế) và Giám mục chính tòa Giáo phận Nha TrangPhaolô Nguyễn Văn Hòa (Chủ tịch Hội đồng Giám mục Việt Nam đến năm 2007) và sau này là Giám mục chính tòa Giáo phận Đà LạtPhêrô Nguyễn Văn Nhơn (Chủ tịch Hội đồng Giám mục Việt Nam từ 2007 đến năm 2013).
↑ Nhân sự kiện này, nhiều lãnh đạo cao cấp của Việt Nam đã gửi điện chia buồn với Tòa Thánh. Thủ tướng Phan Văn Khải gửi điện tín đến Hồng y Angelo Sodano.[76]
↑ Sau khi giáo hoàng Gioan Phaolô II qua đời, các hồng y dự Mật nghị Hồng y chọn ra Tân giáo hoàng, bắt đầu vào ngày 18 tháng 4 cùng năm.[83] Chiều ngày 19 tháng 4, Hồng y người Đức Josheph Ratzinger được chọn làm Giáo hoàng Giáo hội Công giáo Rôma, lấy danh hiệu là Giáo hoàng Biển Đức XVI (phiên âm là Bênêđictô).[84][85]
↑ Nguồn ghi nhầm thành 2017. Năm 2017 kỉ niệm 10 năm thành lập, vậy chỉnh lại thành năm 2007.
↑ Tân giám mục Đặng Đức Ngân được công bố bổ nhiệm trước đó ngày 12 tháng 10 năm 2007.[117]
↑ Khởi đầu vụ việc cầu nguyện này là sau khi tham dự buổi hát thánh ca vào ngày 18 tháng 12, khoảng 4.000 giáo dân không đả đảo, hô hào cũng như bạo động, họ tiến sang Tòa Khâm sứ cũ hát kinh hoà bình trong vòng nửa giờ rồi giải tán. Ngày 19, hai công an tới canh chừng trước Toà Tổng Giám mục nguyên ngày đi cùng với một xe công an khác. Các buổi cầu nguyện tương tự tiếp tục diễn ra trước và sau lễ truyền chức linh mục sáng ngày 20 tháng 12.[131]
↑ Ngày 26 tháng 1, Ủy ban Nhân dân Thành phố Hà Nội đã ra văn thư số 673, với nội dung cảnh cáo thi hành pháp luật đối với các giáo dân tới cầu nguyện tại Tòa Khâm sứ, với hạn chót là vào lúc 17g00 ngày 27 tháng 1. Đáp lại văn thư, các giáo dân đã kéo tới cầu nguyện càng ngày càng đông hơn. Sự việc đã không xảy ra như nội dung trong văn thư.[134]/>[147]
↑ Phía Tòa giám mục Hà Nội ngày 28 tháng 1 ra đơn khiếu nại mang số 025/TGM 08 lên án đài phát thanh và Truyền hình Hà Nội, với nội dung chương trình buổi tối ngày 26 tháng 1, báo Hà Nội mới và báo An ninh thủ đô số ra ngày 27 tháng 1 đã đưa tin về đất Tòa Khâm Sứ cũ và vụ việc ngày 25 tháng 1 với nội dung hoàn toàn xuyên tạc sự thật. Linh mục Lê Trọng Cung, chánh văn phòng Tòa giám mục ấn kí đơn này, trong đơn cho quan điểm của phía Tòa Giám mục Hà Nội:Chính những thông tin của Ðài Phát Thanh - Truyền hình Hà Nội, của báo Hà Nội mới và báo An ninh thủ đô mới là những thông tin xuyên tạc sự thật một cách ác ý, nhằm bôi nhọ hàng ngũ tu sỹ và giáo dân chúng tôi. Những sự việc trên, diễn ra ngay giữa ban ngày, trước sự chứng kiến của đông đảo giáo dân, nhân dân khu vực và những người qua lại, được các hãng thông tấn nước ngoài chứng kiến tận mắt. Việc thông tin một chiều, xuyên tạc sự thật trắng trợn của Ðài Phát Thanh & Truyền hình Hà Nội, báo Hà Nội mới và báo An ninh thủ đô là một bằng chứng cho thấy việc bất chấp sự thật và công lý, làm hoen ố hình ảnh một Nhà nước Việt Nam pháp quyền.[128]
↑ Việc này được đánh giá là một quyết định nhân đạo của phía Giáo hội, với lý do thời tiết khắc nghiệt ảnh hưởng đến các giáo dân nghèo khó.[149] Trong thư, Hồng y Quốc vụ khanh cũng bày tỏ tinh thần khâm phục trước hành động của các giáo dân Hà Nội.[150] Văn thư của Hồng y Quốc vụ khanh gửi đến Tổng giám mục Kiệt nêu rõ quan ngại việc cầu nguyện vượt quá tầm kiểm soát, gây bạo động ngôn từ hay thể lý.[151]
↑ Trái với phong thái ôn hòa của giáo dân, chính quyền đàn áp đoàn biểu tình, gây trọng thương cho nhiều giáo dân. Những ngày sau đó, hàng ngàn giáo tiếp tục đến cầu nguyện cho giáo xứ Thái Hà. Ngày 31 tháng 8, công an giả danh dân thường xịt hơi cay vào thiếu nhi trong lúc giáo dân đang cầu nguyện tại khu đất.[134]
↑ trong văn thư này, Tổng giám mục Kiệt đã tuyên bố:[169]Sáng 19 tháng 9 năm 2008, tại khu đất Tòa Khâm Sứ số 42 phố Nhà Chung thuộc Tòa Tổng Giám mục Hà Nội, một lực lượng hùng hậu gồm cảnh sát cơ động, cảnh sát trật tự, nhân viên an ninh, dân phòng, chó nghiệp vụ, đã tập trung phong tỏa Tòa Tổng Giám mục Hà Nội và phố Nhà Chung...Việc này cũng là hành động chà đạp lên đạo đức, lương tâm mọi người trong xã hội đối với tôn giáo được nhà nước công nhận.
↑ 1.Chấm dứt ngay hành động phong tỏa Tòa Tổng Giám mục Hà Nội và việc phá hoại tài sản trên.2. Trả lại nguyên trạng khu đất cho chúng tôi sử dụng vào mục đích tôn giáo, phục vụ cộng đồng.3. Các cơ quan chức năng và Thành phố Hà Nội phải hoàn toàn chịu trách nhiệm về những điều có thể xảy ra trong việc chiếm đoạt tài sản của chúng tôi. Chúng tôi có quyền sử dụng những khả năng có thể để bảo vệ tài sản của chúng tôi.4. Yêu cầu có sự can thiệp khẩn cấp của Ngài Chủ tịch Nước, Ngài Thủ tướng Chính phủ, chính quyền Thành phố Hà Nội và các cơ quan liên quan để dừng ngay những hành động này.
↑ Ông chủ tịch quận đến để làm việc riêng với thầy Trác với tư cách là chủ hộ khẩu và đề nghị ông chỉ đạo để chấm dứt những hành động trong thời gian qua. Phía thầy Trác phân tích cho mọi người trong phái đoàn biết về cấp bậc và vai trò vai trò trong cơ cấu Giáo hội, ông cho rằng rằng tuy là mình đứng tên chủ hộ, nhưng đó là về mặt hành chính, còn quan trọng nhất phải theo đó là cơ cấu Giáo hội, mà ông cho biết hiện tại là Đương kim Tổng giám mục Ngô Quang Kiệt mới là người đứng đầu. Ông cũng cho rằng nếu chính quyền biết tôn trọng công lý và hành động theo sự thật thì chắc chắn không có chuyện căng thẳng này. Ông chủ tịch cũng cho biết thường xuyên đến làm việc giữa chính quyền với tòa Tòa giám mục để yêu cầu sớm can thiệp giải tán tụ tập.[170]
↑ Sau khi công bố bức thư của Hồng y Phạm Minh Mẫn, Tổng giám mục Tổng giáo phận Thành phố Hồ Chí Minh, hầu hết các nhà thờ trong tổng giáo phận này đều tổ chức lễ cho giáo dân hiệp thông, cầu nguyện cho Tổng giám mục Ngô Quang Kiệt và các sự việc tại Hà Nội được kết thúc cách tốt đẹp.[175] Các lễ hiệp thông này hầu hết diễn ra vào ngày 21 tháng 9. Tại nhà thờ của Dòng Chúa Cứu Thế tại Tổng giáo phận Thành phố Hồ Chí Minh cũng diễn ra lễ c6au2 nguyện này với sự tham dự đông đảo của giáo dân, ước tính lên đến hàng nghìn người.[176]
↑ Linh mục Nguyễn Ngọc Nam Phong phụ trách pháp lý trong vụ tranh chấp đất đai ở Giáo xứ Thái Hà. Linh mục Phong không được cấp hộ chiếu cho đến tháng 11 năm 2014. Sau này, linh mục Phong bị cấm xuất cảnh vào tháng 6 năm 2017 vì lý do an ninh quốc gia, do trước đó ông này có một bài giảng nhạy cảm liên quan đến ngày 30 tháng 4.[180]
↑ Theo dự tính, công viên xây dựng tại đất 42 Nhà Chung sẽ được khánh thành vào ngày 27 tháng 9, nhưng sau đó hoãn lại. Ngày 29, mưa lớn tầm tã, hầu hết cây cỏ trong công viên mới bị úng chết, các công nhân cây xanh cật lực thay thế. Nguyên nhân được cho là công viên này xây dựng quá nhanh, nên đất dầm chưa kĩ, chưa có đường thoát nước, kèm theo mưa lớn nên gây ngập úng.[166]
↑ Phái đoàn do Tổng giám mục Tổng giáo phận San Francisco George Niederauer dẫn đầu, trong đó có ba giám mục khác từ các giáo phận ở bang California (Giám mục Todd Brown, Giáo phận Orange, Giám mục Santan Rosa Dan Walsh, và Ignatiô Uông Trung Chương, Giám mục Phụ tá phụ tá của Tổng giáo phận San Francisco.[223]
↑ Sau khi danh sách các tân hồng y được vinh thăng vào tháng 10 năm 2010, các quan sát viên đánh giá sự xáo trộn vào tháng 4 năm 2010 khiến Tổng giám mục Kiệt từ chức khiến ông này vuột tước vị Hồng y. Họ đánh giá tiếng tăm về lòng đạo đức, can đảm của ông đã gây tiếng vang trên thế giới.[249]
↑ Trước hoạt động trên của các giáo dân, hai ngày sua đó, ngày 6 tháng 3, Uỷ ban Nhân dân huyện Mỹ Đức chỉ đạo Uỷ ban Nhân dân xã An Phú, thôn Đồng Chiêm nhằm điều tra về hành vi trên, đồng thời vận đông giáo dân, linh mục từ tháo dỡ thánh giá đã dựng, và làm việc với ban hành giáo giáo xứ để thông báo về việc xây dựng thánh giá trên đỉnh núi Chẽ. Việc dựng tại đây được chính quyền cho biết là đã vi phạm sở hữu đất công, vi phạm khu vực đất an ninh, quốc phòng.[258]Ngày 27 tháng 11, UBND huyện Mỹ Đức ra Thông báo số 143 gửi linh mục Nguyễn Văn Hữu, Ban hành giáo xứ Đồng Chiêm, yêu cầu phải tự tháo dỡ công trình vi phạm trước ngày 4 tháng 12, sau đó gia hạn đến ngày 7 tháng 12 năm 2009. Tuy nhiên, phía giáo xứ Đông Chiêm vẫn không có động thái chấp hành. Ngày 3 tháng 1 năm 2010, huyện Mỹ Đức chỉ đạo thôn Đồng Chiêm tự tháo dỡ công trình, lệnh phải hoàn thành trong ngày 6 tháng 1. Đáp lại, trong lễ sáng ngày 5 tháng 1, linh mục chánh xứ rao giảng yêu cầu giáo dân không thực hiện yêu cầu của chính quyền.[258]
